Thứ Năm, 29 tháng 12, 2016

'Cơ hội của Chúa': Ngổn ngang những gương mặt đời sống

Xuất bản lần đầu năm 1999, "Cơ hội của Chúa" của Nguyễn Việt Hà đã tạo ra một cuộc tranh biện sôi nổi trên những diễn đài văn chương, với phổ biến những quan niệm ca ngợi chê trái chiều.

Cuốn sách đã tái hiện lại một phường hội bề bộn âu lo, một phố hội bị cuốn theo vòng quay của công đoạn thành lập cửa, khi mà mối liên hệ tình cảm giữa con người với nhân loại trở thành rất lỏng lẻo và nghiệt ngã.

Cơ hội của Chúa lấy bối cảnh xã hội vn từ năm 1989 tới năm 1997, mở màn với hero chính tên Hoàng, một anh cựu học sinh hoàn hảo trường Tổng thích hợp thất nghiệp, nghiện rượu, ra phi trường đón em trai là Tâm vừa đi xuất khẩu công lao ở Đức đi về.

Từ bối cảnh ấy, những khuôn mặt phố thị trấn trong thời buổi tạo dựng cửa, với đầy những âu lo, bon chen, nhộn nhạo cùng những mối quan hệ phức hợp về tình bạn, ái tình, tình làng xóm, về ước mong, sự tha hoá, về thù hận, lòng tốt…

Tham gia thời ấy, Chu Lai đã từng có một Phường đầy sâu sắc, ý hai và xót xa về những nhân loại bị bận bịu kẹt bởi thời cục. Nhưng nếu như Chu Lai vẽ một bức ảnh phường bằng những gam màu truyền thống, thì Nguyễn Việt Hà lại phá bỏ số đông những màu sắc cũ ấy bằng cách thức bạo dạn thử sức mình với những lối viết mới, với việc tạo nên nhiều anh hùng kể chuyện, thay đổi bỗng ngột không gian, thời điểm, phá bỏ trơ khấc tự tuyến tính vốn có, Nguyễn Việt Hà đã tạo nên một công trình đầy những gấp khúc, và mở rộng thêm đường biên suy tưởng cho cuốn sách.

Cốt truyện câu chuyện trong Cơ hội của Chúa diễn ra một cách thức rời rạc, ví như không tập trung, bạn đọc có lẽ sẽ khó theo dõi. Đi trong khoảng nhật ký này sang nhật ký khác, độc giả như lạc vào mê cung.

Lối viết tưởng chừng rất ngẫu hứng, những mảnh vỡ tưởng chừng mực bất nghĩa, nhưng thực ra toàn thể những mảnh đổ vỡ trong cuốn sách đều có sự kết nối ngặt nghèo với nhau, bởi cuộc sống. Cuộc sống, theo Nguyễn Việt Hà, chẳng phải là một sợi dây thẳng tắp hay sự tiếp diễn của các sự kiện theo luật nhân quả, mà là tập phù hợp những mảng vỡ, những khoảng trống, những âm hưởng.

'Co hoi cua Chua': Bon be nhung guong mat doi song hinh anh 1
Công trình Cơ hội của Chúa của nhà văn Nguyễn Việt Hà.

Nguyễn Việt Hà đã tái hiện một cuộc sống đầy nhăng nhố. Đây là thời cơ lớn cho những trí thức tha hóa trọn vẹn và khốn nạn như Lâm, Sáng, Trằn Bình…. Lâm thực sự tha hóa vì lợi, còn Sáng lại tha hóa đầy tính toán về danh. Còn Trằn Bình lại tha hóa theo một kiểu khác, sống cuộc sống thượng lưu nhưng lối sống của Bình thể biện bản chất vô luân. Anh ta khiến người đọc ghê tởm trước sự đểu giả thượng lưu tinh khiết của chính mình.

Hoàng cũng nằm trong mẫu anh hùng trí thức tha hóa vì bế tắc, trượt dốc nhưng lại không tìm được con đường và lời tư vấn cho mình trong cái phố hội mà anh đang sống.

Mỗi nhân vật đều có môt khuân mặt riêng, đầy sinh động. Không chỉ gợi ra một phường hội nhốn nháo, cuốn sách còn xoáy sâu vào những nỗi cô đơn, đơn độc, và sự hoang mang của những người trẻ trôi nổi trong vòng xoáy thay đổi. Những tự sự riêng tây của anh hùng chính là những mạch nước ngầm, làm Cơ hội của Chúa mang trong bản thân dấu ấn của sự suy tư, chiêm nghiệm.

Đọc Cơ hội của Chúa, với cách thức viết đầy tính chế nhạo nhại, hóm hỉnh của Nguyễn Việt Hà, độc giả dễ liên tưởng tới Số đỏ của Vũ Trọng Phụng, trong mường tưởng về bức tranh chân thực, đầy biến chất của đời sống.

Dù cách giải quyết câu chuyện của Nguyễn Việt Hà còn đôi chỗ khiên cưỡng, và tham lam những chuyện vặt vãnh nhưng tác phẩm đã tái hiện lại sinh động một phường hội vietnam thời kì đổi mới. Trong gương mặt bi lụy của nền văn học Việt vừa mới đây, Thời cơ của Chúa, xem xét một bí quyết khách quan, vẫn là một cuốn sách đáng đọc.

Trước khi trở thành một nhà văn nhiều người biết đến, Nguyễn Việt Hà học kinh tế, rồi về khiến cho cán bộ Phòng Thanh toán Toàn cầu của một nhà băng tại Hà Nội. Năm 1999, khi Cơ hội của Chúa thành lập, cả nhà băng nơi anh khiến việc không bạn nào mảy may nghi hoặc rằng, Cường “nhà băng” (tên thật của Nguyễn Việt Hà) là tác giả của cuốn tiểu thuyết đang gây một luồng tranh cãi thất kinh trên báo chí ở thời gian đó.

Cho tới năm 2002, tác giả được lựa chọn là gương mặt nhà văn tiêu biểu, mời tham dự một chuyến giao lưu văn học tại Mỹ. Nguyễn Việt Hà là một trong những gương mặt điển hình của bức tranh văn chương tiến bộ của vn, với phổ quát những cuốn sách nổi bật như Thời cơ của Chúa, Ba ngôi của người, Khải huyền muộn… 

Nhà thơ Phong Việt: 'Tôi khiến cho thơ trong lúc dầu sôi lửa bỏng'

Ví như người khác giải tỏa căng thẳng bằng việc đi bộ, nghe nhạc, xem clip hài… thì Phong Việt lựa chọn viết thơ. Theo anh, đó chính là bí quyết trâm dịu ý thức tốt nhất.

Cơ hội của Chúa của Nguyễn Việt Hà Cơ hội của Chúa Nguyễn Việt Hà


Xem nhiều hơn: tin tổng hợp

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét