Chủ Nhật, 29 tháng 1, 2017

Hùng Kê quyền, tuyệt kỹ Võ Gà |

(Xây dựng) - Hùng Kê quyền là bài quyền mô hình các thế tiến công của gà chọi, một trong 10 bài danh võ được Liên đoàn Võ thuật cổ kính vietnam chọn lựa qua các kỳ hội nghị chuyên môn toàn quốc.


Võ sư Ngô Bông - truyền nhân Hùng Kê quyền đang thi triển công trạng Hùng Kê quyền.

Nguồn cội

Tục truyền, bài quyền này do Đông Định Vương Nguyễn Lữ - người em út trong nhóm Tây Sơn Tam Kiệt (Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ) - sáng phát hành để nghĩa binh rèn tập trong thời kỳ cất binh. Theo sách Võ nhân Bình Định của Quách Tấn - Quách Giao: "Nguyễn Lữ vốn người mảnh khảnh, tính nết thánh thiện hòa, ưa thanh tịnh. Khác với hai anh, ông theo học văn đa dạng hơn võ. Tuy nhiên, ông cũng đã học hết các môn võ và chuyên đề môn miên quyền”. Nguyễn Lữ được thầy giáo Hiến - tức Trương Văn Hiến, một bậc trượng phu văn võ song toàn, trong khoảng xứ Nghệ An lưu lạc vào đất An Thái, nay thuộc thị trấn Nhơn Phúc, huyện An Nhơn, Bình Định chân truyền cho môn này.

Theo yêu cầu của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lúc bấy giờ, phải khiến cho sao trong thời gian ngắn tập huấn cho các nghĩa quân Tây Sơn am tường võ nghệ theo phương châm “Yếu có thể đánh mạnh, thấp có thể đánh cao, nhỏ dại có thể đánh lớn, ít có thể tấn công rộng rãi”. Và yêu cầu bức thiết đó đã làm cho Nguyễn Lữ không thể thờ ơ.

Chuyện kể rằng, khi 3 bằng hữu nhà Tây Sơn kín đáo chiêu tập hero tuấn kiệt, một lần nọ lúc xem 2 chú gà chọi nhau vào thời điểm Tết, trong đó có một con ốm hơn tình địch nhưng nhân thức ứng dụng yếu thế “bé dại con” của bản thân mình để triệt phá đối thủ. Bằng bẩm tính võ thuật của chính mình, Nguyễn Lữ đã thị sát, nghiền ngẫm, tìm hiểu lối đá ào ạt tiến công của con gà lớn với cách thức chống đỡ của con gà bé nhỏ, vốn hay quỵ luỵ, xỏ vỉa, lặn hụp, né tránh để thừa cơ phản công. Sau cuối ông đã gạn lọc, sáng phát triển bài quyền mang tên Hùng Kê quyền.

Ngay sau khi thành lập, Hùng Kê quyền ngay lập tức được các nghĩa binh Tây Sơn tập dượt và Áp dụng nhiều bởi tính hiệu quả của nó. Sự lợi hại của Hùng Kê quyền đã được các hero tài năng trong giới võ lâm đương thời nể sợ. Tục truyền, một võ sư Thiếu Lâm muốn ẩn chứng uy lực của Hùng kê quyền đã tậu đến Ông cha bài quyền này khích bác bỏ: Đến như hổ báo kia đã hùng chưa mà kê dám xưng hùng?

Khi ấy Nguyễn Nhạc vốn đang chiêu hiền hậu đãi sĩ, trong nhà có rất nhiều tài năng, không muốn mất hòa khí đang gây dựng nên bảo em (Nguyễn Lữ) cố tình tránh né, nhưng vị võ sư nọ vẫn khăng khăng muốn so tài. Cùng bất đắc dĩ, cuối cùng Nguyễn Lữ đành kiếm được lời giao đấu. Vào trận, trường quyền của vị võ sư như giông bão liên hồi phủ xuống nhưng Nguyễn Lữ vẫn cứ ung dung xuyên qua xuyên lại hối hả trước một con gà lớn hung tợn nhưng đủng đỉnh chạp. Suốt 1 canh giờ, quyền của vị võ sư không đụng được vào áo của Nguyễn Lữ. Vào chốc lát khi tình địch lộ sơ hở, Nguyễn Lữ, với một chiêu độc nhất, đã khiến tình địch té ngã. Đến lúc đó, kẻ thách đấu mới hoàn toàn tâm phục, khẩu phục…

Uy thế của Hùng Kê quyền

Người có công lớn trong việc khiến cho bài Hùng Kê quyền không bị mai một và được quảng bá phổ thông cho tới hiện giờ là võ sư Ngô Bông (mất năm 2011, ở thôn Điền Chánh, phố Nghĩa Điền, thị xã Tư Nghĩa, thức giấc Quảng Ngãi).

Năm 1989, võ sư Ngô Bông thi hành bài quyền Hùng Kê tại một giải đấu đất nước và đạt giải cao. Tới năm 1993, tại Đại hội võ thuật của Liên đoàn Võ thuật cổ đại vn, đã hợp nhất lấy bài Hùng Kê quyền đưa vào hệ thống thi đấu đề xuất ở nội dung trình diễn và võ sư Ngô Bông chịu bổn phận truyền dạy, hướng dẫn bài quyền này…

Theo võ sư Ngô Bông: "Các đòn tấn công của bài quyền Hùng Kê vô cùng xác thực và biến ảo. Cái thần thái của bài quyền là sử dụng sức mạnh của thủy để tiến công kẻ địch. Nước mà chảy là mạnh lắm và chẳng thể nào lánh né cho khỏi. Các đòn tiến công của bài quyền Hùng Kê cũng vậy. Nó đánh vây tứ bề, dùng ba đến bốn mũi giáp công chỉ nhằm tiến công tham gia một điểm, tấn công trong khoảng dưới thấp lên cao, trong khoảng trên cao phủ đầu xuống thấp…".


Võ sư Tấn Vương (môn phái Thiếu Lâm Tây Sơn) đang thao diễn đòn thế trong Hùng Kê quyền.

Hơn hết, bài quyền Hùng Kê rất tiêu biểu cho người Việt Nam với các đức tính sau: Con kê (gà) có dáng đi đẹp, đôi chân có cựa sắc bén biểu lộ cho tướng võ, trên đầu lại có mào như tướng văn. Thấy quân thù dù to lớn nhưng không thấp thỏm đó là đức dũng, trong lúc chống chọi luôn uyển chuyển, biến ảo đó là đức trí, khi chạm chán mồi (hàng điểm tâm) không ăn ngay mà gọi đồng minh cùng đến là đức nhân. Trong khi cái chủ ý trong bài thiệu đã lồng chứa rất nhiều mấu chốt của nền võ trận vietnam, nó mang một nguyên lý kỹ thuật ở võ thuật, nghệ thuật đương đầu mà nhà Tây Sơn đã có công thông minh dựa trên nguyên tắc: Thấp có thể tranh cao; ốm có thể tấn công lớn; yếu có thể tiến công mạnh; gần có thể tiến công xa mà vẫn có thể chiến thắng được tình địch…

Câu thiệu mở đầu bài quyền vẽ ra hình ảnh 2 chú gà khởi đầu bước vào cuộc chiến bằng phương pháp rướn chân, giương cổ, xừng lông, trợn mắt nhìn thẳng vào mặt nhau biểu lộ ý thức dồn vào một chỗ cao độ và quyết tâm trong đương đầu:

Lưỡng kê giao thủ thủy tranh hùng (Nhì con gà chọi nhau để tranh hùng).

Tiếp đến cả 2 cùng bay song phi đá thẳng 2 chân vào địch thủ, với nguyên tắc tấn công giành quyền chủ động ngay trong khoảng đầu:

Song túc tề phi trảo thượng xung (Hai chân cùng bay, móng chân đâm hất lên)

Sau khi phóng đòn trên cao, cả 2 hạ xuống trụ bộ thủ thế. Trong động tác này, người võ sĩ không chỉ dùng thủ pháp để đỡ, gạt, lánh né đòn của địch thủ, mà còn sử dụng cả 10 ngón tay như “cây thương quà” để phòng thủ nhưng tiềm tàng tiến công kẻ địch:

Trấn ải kim thương như bạch hổ (Trấn biên ải, cây thương quà như cọp trắng).

Đôi tay không chỉ giữ cân bằng cho thân thể, mà còn để gạt, đỡ, chống trả và để chém, chặt, xỉa, tiến công tình địch:

Thủ quan ngân kiếm tợ thanh long (Giữ quan ải, lưỡi kiếm bạc tựa rồng xanh).

Đây là một đòn cực kỳ lợi hại vận dụng trong khoảng thế đánh của gà chọi, thường sử dụng đòn đá móc yết hầu đối thủ:

Xuyên cung độc tiễn tàng ư trác (Mũi tên độc đâm vào hầu được cất giấu từ mỏ gà).

Ứng dụng thế của gà chọi, vừa lánh né những đòn hiểm ác, mãnh liệt của kẻ địch một cách lanh lẹ, uyển chuyển; vừa di chuyển cởi mở. Cho đến khi kẻ địch thấm mệt, thì mới ra đòn phản công và tấn công tham gia những chỗ yếu điểm, để hạ đối thủ:

Hồi thủ đơn câu thủ tự hung (Quay đầu móc đâm vào ngực tình địch).

Áp dụng thế này, người võ sĩ rất chú tâm khi tập dượt thân pháp, bộ pháp, thủ pháp, cước pháp để có thể chạy với tốc độ cao, khiêu vũ xa, chen lách, lánh né… khiến cho kẻ địch hao tổn sức lực và sau cùng là tấn công tàn phá:

Khiêu, tẩu, dượt, trầm, thiên sở tứ (Chạy, dancing lên, luồn, hụp xuống là thế trời cho).

Kết hợp của bài thiệu Hùng Kê quyền cũng chính là một trong những quan điểm mấu chốt của võ Tây Sơn. Đó là quan điểm về cứng - mềm, mạnh - yếu; trong nhu có cương, trong cương có nhu và nhu - cương hài hòa. Đó cũng chính là bài học lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh mà ông phụ vương ta trong khoảng ngàn xưa đã đúc kết, vận dụng.

Nhu, cương, cường, nhược, tận kỳ trung (Mềm, cứng, mạnh, yếu, hầu hết đều trong bài quyền này).

Nhân năm Đinh Dậu, đôi dòng về Hùng Kê quyền - tuyệt kỹ Võ Gà.

Phan Thanh Đà Hải


Đọc thêm: máy bơm công nghiệp

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét