(Xây đắp) - Không đa dạng thành phố trên nước ta có đa dạng thông cổ hủ thụ.
Thành phố Pleiku được giời cho một địa thế hoàn hảo để thông cổ lỗ thụ xứng là cũ kĩ thụ.
Đã từng thông giăng bí ẩn thị trấn và kì lạ gió, đã từng cả những khoảng trời thông, đã từng thông là đặc trưng Pleiku.
Tuyến đường phố Pleiku giờ đã “sạch sẽ” bóng thông.
Pleiku trong ký ức của tôi luôn là những con dốc trùng trùng ẩn hiện trong những hàng thông già hư ảo bởi sương mù. Sương như tấm voan khoác hờ trên cũ kĩ một cô gái ngái ngủ giữa chiều đông. Dốc như cánh võng bung biêng nhấp nhô trong mắt lữ khách. Và thông, cổ tích mà non tơ mà nhân từ trong trường tồn như giấc mơ của tạo hóa gửi xuống cuộc đời này để minh chứng cho sự bất diệt của thiên nhiên trong tiến trình hoà nhập với loài người, với xã núi Pleiku. Chớp mắt trong phù du, tôi còn gặp từng thảm bướm quà yên bình trong vòng quay của bánh xe đạp, những tà áo dài phất vào chiều khiến xôn xao bao trái tim mẫn cảm của tuổi đương trai, những tiếng guốc cập kênh ngõ tí hon, mùi dạ hương ngan ngào ngạt trên phố Trằn Hưng Đạo hòa trong tiếng cười lảnh lót phía Nguyễn Du. Đấy là sự hòa sắc vĩ đại của thiên nhiên gửi tặng mà nhân loại được hấp thu và giữ giàng...
Bây chừ đô thị đang hiện đại dần lên.
Những con dốc đang bằng đi. Thông cũng đi đâu hết. Nắng chói lóa lấy đâu ra sương mù. Và những tòa nhà văn minh mọc lên hoa lệ, những đoạn đường mở mang, đèn điện, phố xá tưng bừng, dễ ợt và văn minh.
Từng có một thời đô thị Pleiku đầy thông.
Nếu cần mẫn quan sát kỹ, thì trong từng cây thông cũ rích thụ, nó có những đối xứng rất kỳ lạ. Ấy là cái vẻ mốc meo xù xì vững chãi hoành tráng của gốc của rễ đối xứng với cái mơn mởn xanh đến non tơ, cái nhỏ nhắn nhoi đến yếu đuối của cành của lá. Thông mươn mướt xanh. Thông trầm tư gió. Và thông hát những khúc ca của riêng chính mình, thông chở che cho bao mối tình non tơ hiền lành...
Hiện nay thì thông trở thành của hãn hữu.
Thành phố trật với trứng cá, với bằng lăng, với bàng, mà gió mà bụi mà chang chang nắng. Thông biến thành sản vật của một thời. Ấy thế nên có một nhà thơ đã thốt lên cái câu "Đô thị một thời thông", và nhà thơ khác thì lấy hẳn tên tập thơ của bản thân là “Khoảng trời lá thông” để mà hoài niệm, mà nhớ tiếc nuối... và cũng chỉ tới thế mà thôi. Biết tới bao giờ hàng nghìn cây thông cũ kĩ thụ mới lại trầm tư tỏa bóng xuống thành phố này như một đặc sản riêng của Pleiku. Thành phố được xây dựng hoành tráng hơn, đàng hoàng hơn, hiện đại hơn là điều không thể phủ kiếm được. Song vì vậy mà rộng rãi người đã lại càng phải thở dài khi nhớ tới có một thời chưa xa, thành phố đầy thông...
Chiều nay, chợt chạm chán một dáng thông trầm tư trên đường Quang Trung, lại nhớ một thời chưa xa, thông phổ biến như cổ hủ tích.
Một thời đa dạng thông và một thời người ta đã... chặt phần nhiều thông. Chả cứ Pleiku, mà phổ quát đô thị, thị xã ở Cao Nguyên này cũng thế. Ngay Đà Lạt được mệnh danh là đô thị ngàn thông mà giờ thông cũng hao hụt hồ hết. Có hàng ngàn nguyên nhân để những cây thông cổ thụ, găm vào ký ức bao thế hệ, giờ trở thành ký ức thật.
Sau thời chặt thông để trồng bàng, trứng cá, ở Pleiku người ta phát hiện ra sai lầm nên lại đơn vị trồng thông lại. Lần này người ta trồng thông di thực, mức độ 10 - 15 năm tuổi, với yêu cầu cho nó với tốc độ cao thành thông trưởng thành, với tốc độ cao có bóng mát. Nhiều tỷ đồng dành để thi hành đề án này (cũng như đã đông đảo tỷ đổ ra để chặt thông, để trồng trứng cá, bàng và rộng rãi loại cây táp nham khác). Nhưng rồi một thời gian người ta lại nhận thấy thông di thực không có rễ cọc, hay nói chính xác là rễ cọc bị chặt khi bứng cây vì nó rất dài. Và giả dụ không có rễ cọc, mà lại trồng ở phố thì loại thông này chỉ phát hành rễ chùm, và như thế thì rất nguy khốn, chỉ một cơn bão nhẹ là sẽ đổ hàng loạt. Thế là lại... chặt để trồng thông non và các loại cây khác. Từ thông non tới thông cũ kĩ thụ là hàng trăm năm và hơn thế.
Nhà tôi ở một đoạn đường ngày xưa rợp cây cổ thụ đã giao tán, cây bên này trục đường xòe ra bên kia và ngược lại. Tan học, từng đoàn áo dài trắng gập ghềnh trên cái nền xanh lỗ đỗ nắng vàng đẹp đến mê li. Giờ phẳng lì con đường có dải phân cách thức cứng với vỉa hè bê tông chẳng còn chỗ cho cây. Nữ sinh đi học trùm kì dị mít trong khoảng đầu tới chân, trông như những cái chăn điện thoại, mười người như một. Mới nhìn tưởng như bản thân mình đang ở xứ sa mạc, dù về khí hậu thì Pleiku vẫn mát hơn các thành phố đồng bằng vì nó cao hơn, gần giời hơn...
Vừa qua chính quyền Pleiku đã mời 2 tổ chức kinh doanh tư vấn xây dựng, một của Pháp và một của Hội Kiến trúc sư để điều chỉnh quy hoạch đô thị tới năm 2030 góc nhìn đến 2050 với dự định biến đây thành thị trấn sức khỏe. Và muốn thế thì lại càng cần đến cây cỏ, đến thông...
Thì đành ngồi gõ những dòng này mà nuối tiếc những tán thông cũ rích thụ từng trập trùng xanh có những đám mây là đà như rắc tuyết trên thảm xanh ngờm ngợp ấy, những đoạn đường dốc từng cập kênh tiếng guốc và cả những buổi sáng sương mù lãng đãng trên vai trên tóc...
Nhớ tiếc để mà không bao giờ phải tiếc nữa...
Và chuyện chặt cây xanh không chỉ có ở một thành phố, như Pleiku.
Xem nhiều hơn: tin thời sự
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét