Ba thách thức đối với Bộ trưởng GD&ĐT trong năm 2017

Năm nay, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ và lĩnh vực giáo dục tiếp diễn phải đi tậu lời giải cho bài toán chất lượng giáo dục đại học, yếu tố thầy giáo và việc ứng dụng công nghiệp thông tin.

Giải đáp phỏng vấn tin báo thời điểm đầu năm mới, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ thừa nhận năm qua, giáo dục còn đa dạng hạn dè bỉu, chưa làm cho được.

Năm 2017, tư lệnh lĩnh vực giáo dục tiếp tục phải đương đầu những trắc trở can hệ chất lượng giáo dục đại học, trình độ và thu nhập thầy giáo, đổi mới công nghệ để phát triển.

9 điểm có thể đỗ đại học và nỗi lo kiểm tra chất lượng Một số chuyên gia đề nghị chỉ bỏ điểm sàn với trường đại học đã qua kiểm định chất lượng, giảm thiểu trường phù hợp thí sinh đạt 9 điểm ba môn cũng trúng tuyển.

Giáo dục đại học: Buông đầu tham gia chưa siết 'cửa ra'

Chất lượng giáo dục đại học là bài toán nan giải rộng rãi năm nay, đặc biệt khi công tác kiểm định chất lượng và khâu siết đầu ra chưa được thắt chặt.

Năm 2017, Bộ GD&ĐT tiếp tục thay đổi thi cử với đa dạng điểm mới. Trong đó, các môn (trừ Ngữ văn) và tổ hợp môn thi trắc nghiệm, làm cho nhiều người lúng túng về tính chính xác, công bằng của kỳ thi.

Tháng 11, Bộ GD&ĐT lên tiếng dự thảo tuyển sinh đại học 2017, dự tính bỏ ngưỡng chất lượng đầu vào (điểm sàn), gây phổ biến giận dữ trái chiều.

Đa dạng người run sợ việc mở cửa đầu tham gia khi chưa siết đầu ra sẽ dẫn đến tình trạng nhiều trường hạ điểm chuẩn xuống mức thấp để vơ vét thí sinh, ảnh hưởng chất lượng đào tạo và chủ trương phân luồng.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Khoa học TP.HCM - nghĩ rằng ví như Bộ GD&ĐT bỏ ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu tham gia, những thí sinh đạt 8 - 9 điểm tổ thích hợp 3 môn xét tuyển cũng có thể đỗ đại học, chỉ cần các em đủ thế mạnh nghiệp THPT.

Trong khoảng nhận định đó, một vài chuyên gia bắt buộc bỏ chuẩn đầu vào nên bắt đầu song song với kiểm định chất lượng và siết đầu ra. Giả dụ không chấp hành tốt việc này, giáo dục đại học sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn đào tạo ào ạt nhưng không bảo đảm chất lượng, hàng loạt cử nhân thất nghiệp.

Theo thống kê năm 2016, số học sinh tốt nghiệp không có việc khiến cho là 191.000 người, dự đoán tăng cao 300.000 người trong 5 năm tới.

Thực trạng này đặt ra bài toán khó khăn cho Bộ trưởng GD&ĐT trong năm 2017, nhất là khi kiểm định chất lượng bị bình chọn còn mang tính cách thức, không hiệu quả.

Hiện tại, cả nước có 4 trọng tâm kiểm định chất lượng, trong khi gần 500 trường đại học, cao đẳng. Công việc kiểm định đang quá vận tải, nhiều trường không hoàn thành thủ tục kiểm định, sinh viên "cứ tham gia được là ra được".

Theo báo cáo gửi Quốc hội hồi 04 tuần 11/2016, tính tới thời gian đó, cả nước có 18 trường được đánh giá ngoài. Trong đó, 6 trường được công nhận đạt chuẩn chất lượng giáo dục, 11 trường đang chờ công nhận, một trường không đạt chuẩn.

Ông Phạm Hiệp - nghiên cứu sinh tại ĐH Văn hoá Trung Hoa (Đài Loan, China) - bình chọn hệ thống kiểm định chất lượng hiện nay còn khá nguyên sơ, nhóm mỏng manh, mới khiến nên khiếp sợ. Các qui định còn phổ thông chi tiết rườm rà và gần như không Áp dụng công nghệ thông tin vào quy trình bình chọn, dẫn đến quá vận tải.

Yếu tố đó cho thấy nâng cao kiểm tra chất lượng giáo dục đại học là một trong những thách thức khá lớn của lĩnh vực trong năm nay.

Phổ quát thách thức với lĩnh vực giáo dục và Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trong năm 2017. Đồ họa: Phượng Nguyễn.

Thừa cử nhân sư phạm, thiếu giáo viên nhiều năm kinh nghiệm

Một điều khác cần giải quyết trong năm 2017 là trình độ giáo viên yếu kém và doanh thu của thầy cô quá thấp. Bài toán này sống sót trong khoảng lâu nhưng chưa mua ra lời giải. Nó kéo theo đa dạng bất cập như dạy thêm, học thêm tràn lan, gây phản ứng dư luận.

Theo lên tiếng của ngành nghề giáo dục gửi Quốc hội hồi bốn tuần 11/2016, cả nước có gần 1,25 triệu thầy giáo, giảng sư trực tiếp giảng dạy. Lực lượng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục còn bất cập, cơ cấu chưa có lí, trình độ không đồng đều. Một phòng ban cán bộ quản lý, giáo viên chưa theo kịp yêu cầu đổi mới.

Nhìn tầm thường, giáo viên nước ta nơi thừa chỗ thiếu và đến năm 2020, dự kiến thừa khoảng 70.100 học sinh sư phạm tốt nghiệp. Mặt bằng trình độ của nhà giáo còn thấp, khác biệt là thầy giáo ngoại ngữ khi chỉ 33% cấp THCS và 26% cấp THPT đạt chuẩn.

Một trong những căn do dẫn tới trạng thái thừa người tốt nghiệp đại học sư phạm nhưng lại thiếu thầy giáo giỏi là khâu tuyển nhân viên, cũng như chính sách hấp dẫn thiên tài.

Thực tế, tuyển sinh tham gia ngành nghề sư phạm còn theo kiểu “vơ bèo vạt tép”. Năm 2016, cả nước có 96 mã lĩnh vực tập huấn sư phạm, phần nhiều chỉ lấy điểm từ 16 tới 22, mức thấp so với các đơn vị quản lý khác như công an, y, dược…

Tư vấn báo Lao Động, nguyên Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình nghĩ là trở lực lớn nhất trong việc xây đắp và tạo ra đội ngũ giáo viên phổ biến là thầy, cô ở các trường công lập gần như không còn động lực với nghề do doanh thu không đủ sống.

Năm 2016, câu chuyện lương thầy giáo cũng thu hút sự ân cần của dư luận: Hàng trăm thầy giáo ở TP.HCM dạy không lương hơn một năm, lương bắt đầu của thầy giáo thấp hơn kiểm soát an ninh...

Thu nhập thấp buộc một vài giáo viên phải dạy thêm để bảo đảm cuộc sống. Từ đây, thụ động nảy sinh bất chợt ít thầy cô dạy thêm tràn lan, phát hành làn sóng bàn cãi nên hay không nên cấm dạy thêm, học thêm.

Trong khi đó, lương thầy giáo vẫn tính theo kiểu cào bằng, căn cứ chủ công tham gia thâm niên thay vì phụ thuộc chỉ tiêu chất lượng, hiệu quả công việc như các đơn vị quản lý nghề khác.

Bí quyết làm cho này không khuyến khích cho thầy giáo phấn đấu, ngăn cản quá trình lôi cuốn người tài tham gia lĩnh vực sư phạm.

Thách thức đặt ra cho Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ là làm thế nào để xây đắp nhóm giáo viên đạt chuẩn, song song tìm ra lời giải cho bài toán lương thầy giáo.

PGS Văn Như Cương đánh giá đây là yếu tố không dễ dàng do không thể tăng lương cho thầy giáo vì còn can hệ các cấp khác. Cấm dạy thêm hay không cũng là câu hỏi không dễ tư vấn; ví như cấm giáo viên không đủ sống, không cấm lại nảy sinh thụ động.

Thay đổi để tồn tại trong cuộc cách mệnh 4.0

Theo phổ quát chuyên gia, một bài toán khác đặt ra cho Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói riêng và lĩnh vực giáo dục nói tầm thường là đổi mới, tăng mạnh ứng dụng công nghệ tin tức để tồn tại trong cuộc cách mệnh 4.0 - khuynh hướng liên minh giữa các hệ thống ảo và thực thể, vạn vật gắn kết Internet (IoT) và các hệ thống gắn kết Internet (IoS).

Thậm chí, không ít ý kiến nghĩ rằng nếu như không đổi mới, giáo dục đại học sẽ “chết” trước cuộc cách mệnh kĩ nghệ 4.0. Yếu tố này là có cơ sở khi việc dạy và học ở nước ta hiện giờ vẫn nặng về chế độ truyền thống, lỗi thời.

PGS Văn Như Cương nghĩ là việc áp dụng công nghiệp vào giáo dục rộng rãi còn mang tính chế độ, chưa phát huy ưu thế của nó.

Hình như đó, một chuyên gia khác nêu thực trạng ở bậc đại học, qui định đào tạo cốt yếu là thầy đọc, trò chép. Những tri thức, tài năng sinh viên học từ trường chưa đáp ứng được đòi hỏi của nền kinh tế 3.0 và có thể hoàn toàn không có lợi với nền kinh tế 4.0.

Mô hình giảng con đường mưu trí được Áp dụng tại ĐH Y Dược Thái Nguyên. Ảnh: Nguyễn Sương.

Trong công bố gửi Quốc hội, Bộ trưởng GD&ĐT cho nhân thức đến năm 2016, 100% nhà trường đã gắn kết Internet, trong đó 85% gắn kết cáp quang quẻ; website và email giáo dục được triển khai rộng khắp; 70% các khu vực chợ đã khai triển phần mềm quản lý nhà trường (trong đó 80% phần mềm trực tuyến).

Bộ bình chọn cơ sở vật chất vật chất của đa dạng trường đại học, cao đẳng đã được cải thiện và có không gian sư phạm tốt; một vài trường đã có các phòng thí điểm văn minh, đáp ứng được nhiệm vụ giảng dạy, học tập, tìm hiểu khoa học; vài trường đã xây dựng được thư viện điện tử tân tiến, đạt tiêu chuẩn khu vực.

Song việc vận dụng công nghiệp tin tức trong không gian giáo dục vẫn còn rộng rãi bất cập do thiếu thốn hạ tầng vật chất, giáo viên kém kĩ nghệ tin tức hoặc chỉ áp dụng máy móc, thiếu sáng tạo và chậm chạp đổi mới.

Thực trạng này đặt ra thách thức không dễ thay đổi, nhất là khi cuộc cách mệnh công nghệ lần thứ 4 đang được hình thành và có những đột phá về công nghệ mới trong các lĩnh vực như trí mưu trí nhân tạo, robot, mạng Internet, phương tiện chủ quyền, in 3D, công nghệ nano, công nghiệp sinh học, kỹ thuật về vật liệu, lưu trữ năng lượng và tin học lượng tử...

'Thí sinh đạt 9 điểm ba môn cũng có thể đỗ đại học' Vài chuyên gia giáo dục đánh giá ví như Bộ GD&ĐT bỏ ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào, những thí sinh chỉ đạt 9 điểm cũng có thể đỗ đại học.

Thi đại học thay đổi thế nào sau hơn 45 năm? Tính từ năm 1970, kỳ thi tuyển sinh tham gia các trường đại học (ĐH), cao đẳng (CĐ) có phổ biến đổi mới. Trong đó, cách thức thi "3 tầm thường" do Bộ GD&ĐT chủ trì ứng dụng hơn 10 năm.

thách thức của bộ trưởng giáo dục những thách thức lớn của bộ trưởng gd&đt thách thức đối với bộ trưởng thử thách đối với lĩnh vực giáo dục giáo dục 2017

Tham khảo thêm: tin tức mới nhất