Bay vòng quanh thế giới với vận tốc chóng mặt, những mảnh rác dải ngân hà là mối doạ dọa lớn ngoài môi trường. Mọi va chạm với mảnh vụn nhỏ bé đều gây hậu quả lớn.
Theo ước lượng của Cơ quan Dải ngân hà châu Âu, khoảng 170 triệu mảnh rác ngoài hành tinh đang bay vòng vèo Trái Đất.
Với kích cỡ to như một chiếc xe tải hoặc nhỏ bé như đồng xu, rác ngoài hành tinh là mối đe dọa với lĩnh vực kĩ nghệ ngoài hành tinh toàn cầu. Chúng bay trong quỹ đạo với tốc độ 8 km/giây, với tốc độ cao gấp 10 lần tốc độ của đạn, theo CNN. Với tốc độ trên, một mảnh vụn tí hon chỉ 1 cm khi va chạm sẽ có sức nổ ngang một quả lựu đạn.
Rác dải ngân hà có thể là những vệ tinh đã kết thúc hoạt động hay các mảnh vụn của các hoả tiễn.
Khi một vệ tinh bay lờ đờ lại, nó sẽ giảm dần độ cao, gặp phổ quát ma sát hơn với bầu khí quyển cho đến khi cháy và bốc hơi. Dĩ nhiên, phổ thông vệ tinh hay vật thể tiếp tục ở lại quỹ đạo, trở thành rác dải ngân hà.
Một cỗi nguồn khác gây ra rác dải ngân hà chính là các vụ va chạm.
Năm 2007, hàng triệu mảnh vụn được phát triển trên quỹ đạo quanh co Trái Đất khi TQuốc phóng tên lửa để tàn phá một vệ tinh của bản thân, theo Guardian.
Hai năm sau, một vệ tinh viễn thông quân sự Nga đã xong hoạt động đâm tham gia một vệ tinh của Mỹ với tốc độ 42.000 km/giờ. ngừng thi côngĐây là lần đầu tiên một vệ tinh đang hoạt động va chạm với một vệ tinh khác, làm các mảnh vụn văng ra với tốc độ lớn.
Một số sẽ cháy khi vào bầu khí quyển, nhưng phần lớn được cho là sẽ tiếp diễn bay quanh Trái Đất trong hàng thập kỷ.
 |
| Hình vẽ minh họa mật độ rác vũ trụ đang bay vòng vo quả đât. Ảnh: Cơ quan Thiên hà châu Âu. |
Hiểm họa từ rác ngoài trái đất
Số lượng lớn tưởng rác thiên hà này đe dọa Trạm Vũ trụ Toàn cầu (ISS), kính viễn vọng Hubble và hàng trăm vệ tinh giá trị hàng tỷ đô la đang phục vụ viễn thông, an toàn, dự đoán thời tiết, và định vị.
Nữ phi hành gia thứ nhì trong lịch sử Nhật Bản, Naoko Yamazaki, trực tiếp chứng kiến hiểm họa trong khoảng rác dải ngân hà khi cô bay đến IS) năm 2010.
"Trong thời kỳ bay chúng tôi thấy một vết xước nhỏ dại ở cửa sổ của con tàu", cô nói với CNN. "Chúng tôi chụp ảnh để mặt đất kiểm tra xem chuyến bay về thế giới có an toàn không".
Vết xước gầy hơn 1 inch (2.45 cm) không nguy hiểm. Ví như tàu của cô va vào một miếng rác ngoài trái đất lớn hơn, đó sẽ là một thảm họa.
Theo Guardian, ISS mỗi năm phải chuyển dịch để tránh những cú va chạm với rác ngoài trái đất có kĩ năng tàn phá trạm. Tất nhiên, theo CNN, ISS chỉ giảm thiểu được các vật thể có thể giám sát được từ Trái Đất.
Không quân Mỹ giám sát 23.000 vật thể quay vòng quanh co Trái Đất có kích cỡ bằng hoặc hơn một quả bóng quần vợt. Nhưng các chuyên gia ngoài trái đất nói còn hàng triệu các mảnh vụn gầy không thể giám sát, theo Wall Street Journal.
Năm ngoái, một mảnh vụn chỉ nhỉnh hơn một hạt muối đâm thủng vệ tinh Sentinel 1-B của ESA, làm cho văng 5 mảnh vụn khác và suýt trúng một vệ tinh ở gần.
Tháng 6, một vật thể va tham gia vệ tinh viễn thông AMC9, làm cho cách biệt dấu hiệu viễn thông ở Mỹ và Mexico. Công ty vận hành vệ tinh này đang cố gắng đưa nó tham gia một quỹ đạo "mai táng", tức quỹ đạo bỏ ra riêng cho các vệ tinh không còn hoạt động.
Nếu không kiểm soát, rác thiên hà "có thể làm vài phần của quỹ đạo chẳng thể dùng được trong mai sau, và vấn đề này sẽ tác động đến mọi mặt đời sống - điện thoại điện thoại, tivi, dự đoán thời tiết", theo Holger Krag, người phụ trách Văn phòng Rác Ngoài hành tinh của ESA.
"Đại chúng đang nhìn thấy đây là một yếu tố càng ngày càng nguy hiểm, nhưng chẳng người nào niềm nở trong những năm đầu khám phá thiên hà", Jason Held, chủ quản ty Saber Astronautics ở Sydney đang nghiên cứu giải pháp xử lí rác ngoài hành tinh, nói với Guardian.
"Cũng giống như những năm đầu của lĩnh vực hàng không không cần giữ vững không lưu. Phải một vài vụ tai nạn, kiểm soát không lưu mới được vận dụng", ông nói thêm.
Ngoài trái đất tắc nghẽn
Nhân tố rác ngoài hành tinh càng trở nên cấp bách hơn khi số lượng vệ tinh phóng lên tăng thêm.
Trong năm nay, một hoả tiễn của Ấn Độ đã mang theo 104 vệ tinh nhỏ nhắn tham gia thiên hà. 04 tuần 6, một hoả tiễn khác của Ấn Độ đưa lên quỹ đạo 30 vệ tinh khác nhỏ bằng cốc cà phê. Tháng 7, một tên lửa Nga rải 72 vệ tinh khác xung quanh Trái Đất.
Việc phóng vệ tinh đang trở thành dễ dàng hơn, nhờ hiện đại trong công nghệ chế tạo vệ tinh. Vệ tinh tiến bộ có kích cỡ từ máy giặt cho tới lòng bàn tay, so với các vệ tinh truyền thống thường cao hơn các xe buýt 2 tầng và nặng một vài tấn, theo WSJ.
Trong 5 năm đến, 11 công ti dải ngân hà đang lên chiến lược cho một màng lưới hơn 18.000 vệ tinh, theo các tài liệu nộp lên cho chính phủ Mỹ.
 |
| Kích thước bé nhỏ gọn làm cho số lượng vệ tinh phóng tham gia quỹ đạo gia tăng. Trong ảnh là vệ tinh Sprite ở Đại học Cornell, Mỹ. Ảnh: Wall Street Journal. |
Một kiểu vệ tinh được chuộng là CubeSat. Như tên gọi của nó, CubeSat là có dạng khối với mỗi cạnh dài 10 cm. Mỗi CubeSat có thiết kế chuẩn, và nhờ vậy có giá bán chỉ trong khoảng 40.000 USD, so với mức nhàng nhàng 97 triệu USD của một vệ tinh lớn có kiến tạo theo đòi hỏi riêng.
Không chỉ vậy, mỗi khối CubeSat được thiết kế cho một công dụng riêng như tích lũy dữ liệu thời tiết, kiểm soát không lưu, giám sát một nhà máy hay tiến hành thử nghiệm trọng lực thấp. Bởi vậy, CubeSat có thể được ghép như một khối lego hoặc bay riêng rẽ thành một mạng lưới phối phù hợp với nhau.
Tuy có những điểm ưu việt, CubeSat cũng góp phần tạo thêm rác dải ngân hà do thường chạm mặt sự cố. Theo một điều tra của Đại học Saint Louis, một phần ba "chết" ngay khi vào quỹ đạo.
Những xe rác trong môi trường
Tổ chức kinh doanh Saber Astronautics của ông Held đang phát triển một trang bị giúp dọn rác vũ trụ. Mang tên DragEN, vũ trang giống một chiếc yo-yo này có khối lượng dưới 100 gram và có thể gắn vào các vệ tinh. Khi được kích hoạt, nó sẽ tạo dựng ra hàng trăm mét dây dẫn điện. Tương tác với trong khoảng trường Trái Đất sẽ phát triển lực kéo vệ tinh xuống bầu khí quyển và khiến nó bốc cháy.
Vũ trang này đang được thử nghiệm trên một vệ tinh được phóng lên bởi tổ chức hàng không Ấn Độ trong năm nay. "Chúng tôi muốn mày mò DragEN tạo dựng ra thế nào và mất bao lâu để kéo vệ tinh xuống", ông Held nói.
Hình như đó, tổ chức kinh doanh công nghệ ngoài hành tinh Electro Optic Systems của Australia đang phân tích một loại tia laser có công suất lớn, độ chính xác cao, và có tài năng đẩy rác dải ngân hà để giảm thiểu va chạm.
Đương nhiên, giám đốc điều hành Craig Smith thừa nhận "Ý nghĩ đó này có phổ quát thách thức. Sự nhiễu loạn của khí quyển khiến cho tia laser bị phân tán thay vì dồn vào một chỗ vào tiêu chí".
Tổ chức Hàng không Thiên hà Mỹ (NASA) sẽ phóng một vũ trang cảm ứng để tích lũy thêm dữ liệu về rác ngoài trái đất, còn ESA sẽ thử một vệ tinh có kĩ năng bắt các vệ tinh không còn hoạt động. Dự định được phóng lên tham gia năm 2024, ESA sẽ dùng lưới để gom rác thiên hà.
 |
| Tập đoàn Dải ngân hà Châu Âu đang tìm hiểu sử dụng lưới để thu gom một phần trong tổng số 7.000 tấn rác ngoài trái đất bay nói quanh nói quẩn nhân loại. Ảnh: Tập đoàn Vũ trụ Châu Âu. |
Cuối bốn tuần 6, một tổ chức kinh doanh mang tên D-Orbit đã thử nghiệm version CubeSat thân thiết hơn với không gian, thông qua một công trình góp vốn cộng đồng. Sử dụng động cơ đặc biệt, vệ tinh CubeSat này có thể tự đẩy chính mình xuống bầu khí quyển và bốc cháy. Nếu như thành công, D-Orbit sẽ bán kĩ nghệ này cho các vệ tinh.
Một kĩ nghệ khác dùng cánh buồm để ép vệ tinh bay chậm rì rì lại, xuống thấp hơn trong bầu khí quyển và bốc cháy.
'Lời chia tay' rực lửa của tàu ngoài trái đất Cassini ở Sao Thổ Sao 20 năm kể trong khoảng ngày rời Trái Đất để thi hành sứ mệnh tìm hiểu Sao Thổ, tàu thiên hà Cassini của NASA đã chính thức "nói lời chia tay" bằng phương pháp bốc cháy.
Trạm dải ngân hà của China sắp lao xuống Trái ĐấtCác nhà kỹ thuật cho nhân thức những mảnh vỡ từ trạm ngoài hành tinh Thiên Cung 1 của China có thể sẽ rơi xuống Trái Đất trong một số tháng tới. |
dải ngân hà rác NASA vệ tinh mảnh vụn trái đất dải ngân hà rác NASA ESA vệ tinh mảnh vụn nhân loại
Xem nhiều hơn: tin tức mới nhất
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét